TRANSPLANTASYON SÜRECİ

Karaciğer Nakli Sonrası Takip
Canlı vericilerin takibinde neler
önemlidir?
Hastaların ameliyat sonrası erkenden ayağa
kaldırılıp yürütülmesi istenir. Bu, bacaklarda pıhtı oluşmasını ve oradan
akciğere pıhtı atıp hastanın hayatını riske sokmasını önleyen en önemli
hamledir.
Normal şartlarda birkaç gün içinde karnındaki
plastik borudan kurtulan vericiler, 4-7 gün içinde taburcu edilirler.
Yaralarına dikkat etmeleri, 6 ay ağır iş yapmamaları tavsiye edilir.
Her büyük cerrahi ameliyattan sonra olduğu gibi,
kanama, cerrahi alan enfeksiyonu, akciğerde zatürre gibi komplikasyonlar
gelişebilir. Bu açıdan, gerekli önlemler alınır ve tedaviler yapılır.
Karaciğerin kesilen yüzeyinden safra kaçağı gelişebilir. Genelde sınırlı bir
sorun olarak kalır ancak az bir hastada birikintinin boşaltılması için dışardan
içeriye ince bir plastik boru yerleştirilmesi gerekebilir.
Bir diğer yakın takip edilen şey, kalan karaciğerin
sorunsuz çalışıp çalışmadığıdır. Hastanın sararması, idrarının koyulaşması
ameliyat sonrası bir süre görülebilen ancak hızla düzelen bir durumdur ve öyle
olmalıdır. Uzaması veya giderek artması sorun olabileceğinin sinyali sayılır.
Alıcının takibi nasıl yapılır?
Ameliyat sonrası erken dönemde cerrahiye ait
problemler görülebilir. Hasta bu dönemde zaten ya yoğun bakımlarda ya da
serviste yakin takip altındadır.
Vücut, yabancı olarak gördüğü yeni karaciğeri itip
atamak isteyecektir. Bunu olmaması için ilaç kullanan hastalarda bu ilaçlarin
kandaki düzeyleri aralıklı olarak ölçülerek gerekli azaltma ve coğaltmalar
yapılır. Bu ilaçlar iki tarafı kesin bir kılıç gibidirler. Az gelirse karaciğer
reddelirken, çok gelirse böbrekler bozulmaya başlar. Bu yüzden yakın takip şarttır.
Yukarıda bahsedilen ilaçlar hastaları enfeksiyona
yatkın hale getirir. Bu nedenle enfeksiyon gelişmesi açısından uyanık olmak
gerekir. Ateş, kanda beyaz küre yüksekliği gibi durumlarda enfeksiyon odağı
taraması yapılmalıdır.
Eve çıktıktan sonra belli aralıklarla hastaneye
davet edilen hastaların genel muayeneleri ve kan alımları yapılır. Sonuçlar
değerlendirilerek tedavi düzenlemeleri, gerekirse yatarak tedavileri planlanır.
Takip sürecinde iletişim en önemli konudur. Hastalar
hastaneden ilk taburculukları sırasında takipleri ve ilacları konusunda
bilgilendirilir. Daha sonrasında kendilerinde gelişen önemli değişiklikleri
ekibe bildirmekte tereddüt yaşamamalıdırlar.